Een psycholoog kan je de waarheid over angst vertellen

Accepteren dat alleen jij jezelf kunt veranderen, is moeilijk omdat we anderen vaak als de bron van onze problemen zien. Hoe dit komt? Omdat onze meest gebruikte methode om angst af te wenden, is om andere mensen de schuld te geven of om anderen die aanwezig, niet aanwezig en zelfs dood zijn te bekritiseren.

Angst is de reactie van je lichaam op een echte of soms ook op een ingebeelde bedreiging. De angstreactie is fysiek en zit dus niet in je hoofd. Maar je hoofd of op zijn minst je gedachten kunnen angst zeker wel stimuleren en je gedachten zijn in feite de belangrijkste factor om te bepalen hoe intens en hoe vaak je angst ervaart.

Voorbeelden van angstgevoelens bij het ervaren van een bedreiging zouden kunnen zijn wanneer je baas je werk bijvoorbeeld heeft bekritiseerd, je echtgenoot je voor de veertigste keer heeft gewezen op het feit dat je niet naar de sportschool gaat of dat je zus je egoïstisch noemt. Kun jij je meest waarschijnlijke reactie ‘voelen’? Kun je je bloed voelen gaan koken en gaan er allerlei gedachten door je hersenen? Dit zijn normale, automatische pogingen om met de ‘dreiging’ om te gaan.

Ja en de meest waarschijnlijke antwoorden zijn defensief. Tegen onze baas zeggen we zoiets als: “Hé, ik werk harder dan wie dan ook.” We vertellen onze partners: “Alles wat je doet is mij bekritiseren.” En tegen onze zus zeggen we zoiets als: “Ik egoïstisch? Jij bent altijd te laat voor dat etentje tijdens de feestdagen, waardoor de rest van de familie op je moet wachten.” Door ons te concentreren op of de fouten van anderen te overdrijven, hopen we onze eigen toenemende angst weg te kunnen nemen.

En toch gaan veel mensen op zoek naar hulp van een psycholoog en verwachten ze eigenlijk dat hij zich bij hen voegt in hun verhalen over hoe anderen verantwoordelijk zijn voor de problemen, die ze nu en in het verleden hebben gehad. Om deze reden worden psychologen ook vaak gestereotypeerd als ‘professionele beschuldigers’. De meeste mensen die bij mij in de praktijk komen, geven toe te hopen dat ik zijn of haar huidige dilemma kan verklaren door te wijzen op ouders en andere familieleden, die iets fout hebben gedaan in hun jeugd of door echtgenoten, vrienden en familie de schuld te geven van hun huidige problemen.

Nadat ik dan duidelijk heb gemaakt dat, terwijl we onze tijd zouden kunnen besteden aan het samenstellen van een lijst met mensen, die hem of haar in de steek hebben gelaten, dat proces zijn of haar levenssituatie alleen maar zou verergeren, zijn we er eindelijk klaar voor om samen te werken aan de elementen, die de persoon zelf moet veranderen zodat hij weer grip krijgt op zijn leven.

Bezoek de website van praktijk voor psychotherapie